Na Corona volgt de onvermijdelijke ontslaggolf: welke baan is er straks nog?
Corona maakt sommige bedrijfstakken overbodig. Wat heb je aan catering als iedereen thuiswerkt? Wat moet een bagagemedewerker bij een lege band? Een ontslaggolf bedreigt nu ook de vaste banen.
De winkelstraten en de Wallen stromen weer ouderwets vol, in Frankrijk stond afgelopen weekend duizend kilometer vakantiefile en anderhalve meter afstand lijkt alweer iets van vroeger.
Het coronavirus mag dan in Nederland vooralsnog onder controle zijn, de coronacrisis staat op het moment van uitbarsten.
“De zon schijnt af en toe en corona lijkt ver weg,” zegt Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg. “Je denkt: het is voorbij, en dan ligt opeens een ontslagbrief op de mat. Dat zal toch heel veel mensen gebeuren.”
Deze week maakten Nemo en Mojo bekend dat ze een derde van hun banen gaan schrappen. Eerder kwamen Ziggo Dome, Afas Live en de RAI met het bericht een derde van het personeel te moeten ontslaan en bij Paradiso verdwijnt een kwart van de banen. Restaurantketen La Place sluit een kwart van de honderd filialen.
Alleen in Amsterdam steeg het aantal WW-uitkeringen met 4,3 procent. Dat komt volgens uitkeringsinstantie UWV doordat in de hoofdstad de zwaar getroffen horeca- en cultuursector sterk is vertegenwoordigd.
Het is nog maar het begin van een schijnbaar onvermijdelijke ontslaggolf, die in maart en vooral april nog vooral flexwerkers en freelancers trof. De jeugdwerkloosheid verdrievoudigde. De naderende ontslaggolf zal nu ook de mensen met een vast contract treffen.
Deze reorganisaties vinden na de zomer plaats, dus die werklozen zijn niet meegerekend in de cijfers, die nu al onrustbarend zijn. Afgelopen maand kwamen er in Nederland 74.000 werklozen bij. Dat is de hoogste stijging sinds de start van de maandelijkse metingen in 2003.
Tussen 6 april en 5 juli keerde de overheid 8 miljard euro aan loonsubsidie uit aan 139.000 bedrijven in Nederland, waaronder 11.600 bedrijven in Amsterdam.
Vanaf vorige week kunnen bedrijven een beroep doen op de tweede NOW-regeling. De eerste week kwamen bij het UWV ruim 20.000 aanvragen binnen. Dat zijn er ruim minder dan de 80.000 aanvragen tijdens de eerste week van de eerste NOW-regeling, maar de nood is nu minder hoog en aanvragen kan nog tot 31 augustus.
Het is een somber stemmend beeld. Neem alleen al de horeca. Slechts een kwart denkt het nog een jaar vol te houden in de huidige 1,5 metersamenleving. Eén op de vijf horecazaken is nog niet eens open. Zelfs in het meeste optimistische scenario, een terugkeer naar 90 procent van de oude omzet, betekent dat nog altijd tien procent minder personeel. Wilthagen: “Dat betekent ontslag voor één op de tien werknemers, in het beste geval.”
Door die angst voor een tweede golf zullen werkgevers, ook als de economie langzaam weer opkrabbelt, huiverig zijn weer vast personeel aannemen.
Twee dagen per week naar je werk
Thuiswerken is zo het nieuwe normaal geworden dat het weleens een blijvertje kan blijken. Werkgevers en werknemers, zeker de forenzen, maakten kennis met de effectiviteit daarvan, vooral in bedrijfstakken waar het meeste werk toch al per computer gaat.